Obwodową komisję wyborczą powołuje spośród wyborców, najpóźniej w 20. dniu przed dniem wyborów, komisarz wyborczy.

Charakterystyka obwodowej komisji wyborczej

W skład każdej obwodowej komisji wyborczej powołuje się:

• 7 osób w obwodach głosowania do 1000 mieszkańców;
• 9 osób w obwodach głosowania od 1001 do 2000 mieszkańców;
• 11 osób w obwodach głosowania od 2001 do 3000 mieszkańców;
• 13 osób w obwodach głosowania powyżej 3000 mieszkańców.

Pierwsze posiedzenie obwodowej komisji wyborczej zwołuje niezwłocznie po jej powołaniu komisarz wyborczy. Obwodowa komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie przewodniczącego i jego zastępcę oraz, po zapoznaniu się z wytycznymi PKW, ustala sposób wykonania swoich zadań. Skład komisji podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.

W dniu głosowania informację o składzie komisji wywiesza się w lokalu wyborczym. Nie później niż w przeddzień głosowania przewodniczący zwołuje posiedzenie komisji poświęcone organizacji jej pracy przed dniem i w dniu głosowania. W czasie tego posiedzenia komisja ustala w szczególności godziny rozpoczęcia pracy w dniu głosowania. Informację o godzinie rozpoczęcia pracy podaje się do publicznej wiadomości przede wszystkim przez jej wywieszenie w budynku, w którym mieści się lokal wyborczy, i w urzędzie gminy.

Rada gminy, w drodze uchwały, na wniosek wójta, tworzy odrębny obwód głosowania w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie
śledczym oraz w oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, jeżeli w dniu wyborów będzie w nim przebywać co najmniej 15 wyborców. Nieutworzenie obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych przypadkach na wniosek osoby kierującej daną jednostką.

W skład obwodowych komisji wyborczych, w obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych oraz oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów powołuje się 6 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby.

Zadania obwodowej komisji wyborczej

Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie należy: przeprowadzenie głosowania w obwodzie, czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania, ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości oraz przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.

Komisja (co najmniej 1/2 składu komisji, w tym przewodniczący lub jego zastępca) odbiera, najpóźniej w przeddzień głosowania sprawdza:

• karty do głosowania;
• formularze protokołów głosowania i protokołu przekazania;
• swoją pieczęć;
• zaplombowany pakiet z pieczęcią obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie; obwodowa komisja wyborcza ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie nie może otwierać tego pakietu ani naruszać plomby;
• spis wyborców;
• listę wyborców, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania.

Przy odbiorze upoważnieni członkowie komisji dokładnie sprawdzają, czy:

• karty do głosowania zostały dostarczone w odpowiedniej liczbie;
• karty do głosowania są prawidłowo wydrukowane, np. czy nie mają błędów i usterek drukarskich;
• karty do głosowania są kompletne, tj. czy zawierają wszystkie listy kandydatów zarejestrowanych w danym okręgu;
• przekazano właściwą liczbę formularzy (po 4 egzemplarze) protokołu głosowania oraz protokołu przekazania;
• przekazano właściwy spis wyborców;
• przekazano listy wyborców, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania;
• przekazano właściwą pieczęć komisji, tj. czy nazwa, siedziba (miejscowość) komisji oraz 
• numer obwodu dotyczą danej komisji;
• przekazano zaplombowany pakiet z pieczęcią obwodowej komisji wyborczej;
• przekazano formularze zaświadczeń dla wyborców potwierdzających wzięcie udziału w głosowaniu;
• przygotowane zostały potrzebne materiały biurowe (poduszka do stempli, przybory do pisania, papier, sznurek, nawilżacze, taśma klejąca, plomby, itp.), a także osłony na spis
  wyborców zapewniające ochronę danych osobowych osób ujętych w spisie.

Komisja w dniu wyborów po zakończeniu głosowania odpowiedzialna jest za:

• zamknięcie lokalu wyborczego;
• zapieczętowanie otworu urny wyborczej;
• ustalenie wyników głosowania i sporządzenie
  protokołu głosowania;
• podanie wyników głosowania w obwodzie do
  publicznej wiadomości;
• pozostanie w dyspozycji do momentu przyjęcia
  protokołu przez okręgową komisję wyborczą.

Zadania przewodniczącego komisji wyborczej

Przewodniczący komisji najpóźniej w przeddzień głosowania ustala z operatorem informatycznej obsługi komisji miejsce i harmonogram pracy, z uwzględnieniem konieczności:

• przekazania frekwencji w trakcie głosowania;
• wprowadzenia do systemu danych z projektów protokołów;
• transmisji danych z protokołu podpisanego przez członków komisji do systemu informatycznego Wsparcie Organów Wyborczych (WOW).

Przewodniczący komisji sprawdza, czy urna jest pusta, a następnie zamyka ją i opieczętowuje. Jeżeli komisja otrzymała jednorazowe plomby (nalepki foliowe) opatrzone unikatowym numerem, zabezpiecza za ich pomocą urnę przed niekontrolowanym otwarciem. W takim przypadku numer plomby (plomb) wpisany zostaje przez komisję do protokołu. Nalepkę foliową opatruje się pieczęcią komisji. Urna powinna być ustawiona w takim miejscu, by była przez cały czas głosowania widoczna dla członków komisji i mężów zaufania, obserwatorów społecznych oraz obserwatorów międzynarodowych.

Przewodniczący komisji wyznacza członka komisji, który przebywając w bezpośredniej bliskości urny (tzw. urnowy), czuwa, by wyborcy wrzucali karty do urny w taki sposób, aby strona zadrukowana była niewidoczna. Przewodniczący komisji wyznacza też spośród członków komisji osobę odpowiedzialną za porządek i kolejkę do stolika komisji – tzw. kolejkowego, który dba o porządek w przypadku dużej liczby osób w lokalu wyborczym. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej czuwa nad zapewnieniem tajności głosowania oraz nad utrzymaniem porządku i spokoju w czasie głosowania.